Misschien ben je aan het leren over de gevaren van koken met anti-aanbakpannen (goed bezig!) en heb je inmiddels je hele pannenset onder de loep genomen. Maar wist je dat ook waterkokers problemen kunnen opleveren? Best vervelend als je - net als ons - nogal regelmatig dat kopje thee zet.
Veel waterkokers die op de markt zijn, bestaan uit materialen die schadelijke stoffen bevatten, die in het water kunnen lekken als je het kookt. Wist je bijvoorbeeld dat BPA sneller vrijkomt bij hitte? Maar ook aluminium is problematisch.
Plastic waterkoker, ongezond?
Laten we het hebben over plastic in onze keuken, want eerlijk is eerlijk, het is niet ons favoriete materiaal, vooral niet voor keukengerei dat wordt verhit. Veel plastic waterkokers bevatten bisfenol A (BPA) of bisfenol S (BPS), een chemische stof die bij verhitting in het kokende water kan lekken. BPA/BPS staat bekend om zijn potentiële schadelijke effecten op de gezondheid, zoals verstoring van hormonen en andere gezondheidsproblemen. Daarnaast kunnen ook andere chemicaliën die worden gebruikt bij de productie van plastic waterkokers, zoals ftalaten, bij verhitting vrijkomen en in het water terechtkomen. Niet echt geruststellend natuurlijk als het gaat om de veiligheid van het water dat wordt gebruikt voor het zetten van thee of andere warme dranken.
Aluminium is geen veilig materiaal voor je waterkoker
Door te koken met aluminium keukengerei of het eten van voedsel dat verpakt is in aluminiumfolie of blikjes kun je aluminium binnenkrijgen. Dit geldt ook voor waterkokers die van aluminium zijn gemaakt. Wanneer aluminium wordt blootgesteld aan hitte, kan dit leiden tot het lekken van aluminium in het voedsel of water dat ermee in aanraking komt.
Oké, en is dat dan erg?
Het diplomatieke antwoord: hangt ervan af wie je gelooft, aangezien er nog steeds veel discussie over is. Blootstelling aan (te veel) aluminium is in verband gebracht met problemen met het centrale zenuwstelsel en de immuunfunctie. Het wordt beschouwd als een risicofactor voor de ziekte van Alzheimer en andere neurodegeneratieve ziekten, zoals borstkanker. De desbetreffende onderzoeken zijn alleen vrij controversieel. Dat blijkt ook uit het feit dat aluminium (nog) niet is geclassificeerd binnen de EU als kankerverwekkend, mutageen of giftig voor de voortplanting. De SCCS (Scientific Committee on Consumer Safety) beschouwt aluminium in cosmeticaproducten (deodorants bijvoorbeeld) veilig voor menselijk gebruik. Tegelijkertijd plaatst de SCCS wel de kanttekening dat mensen niet alleen via hun cosmetica aluminium binnenkrijgen maar ook via voedsel en medicijnen. Als je alles bij elkaar optelt, zou het alsnog too much kunnen zijn voor consumenten.
Omdat aluminium veel voorkomt en het potentiële (zeer!) schadelijke effecten heeft, zoeken wij het liefst altijd naar producten waar zo min mogelijk aluminium in zit. Oftewel: liever geen aluminium in je waterkoker.
Veilige non-toxic materialen voor waterkokers (roestvrijstaal en glas)
In onze zoektocht naar veilige, non-toxic, materialen voor waterkokers kwamen we uiteindelijk uit bij twee opties: roestvrijstaal en (borosilicaat-)glas. Beide zijn bestand tegen hoge temperaturen, dus het zijn prima keuzes voor zowel de elektrische waterkoker als de fluitketel op de kookplaat.
Roestvrijstaal:
Over het algemeen wordt roestvrij staal beschouwd als een veilig materiaal voor keukengerei en is het de favoriete keuze van professionele koks. Roestvrijstaal is een mix op ijzerbasis van verschillende soorten materialen en bestaat voor minimaal uit 11% chroom. De chroom geeft de ijzer stevigheid en voorkomt roestvorming. Ook zorgt het voor de hittebestendige eigenschappen, die nodig zijn om te koken met hoge temperaturen. Het is wel belangrijk om op te merken dat er ook in roestvrijstaal veel kwaliteitsverschil zit. Hoogwaardige roestvrijstaal hoort lang mee te gaan. Als je nikkelallergie hebt kun je het beste voor “430 roestvrijstaal” gaan (ook 18/0 genoemd). Niet allergisch? Ga dan voor 304 roestvrijstaal (ook bekend als 18/8).
Glas:
Een andere veilige optie voor het materiaal van je waterkoker is glas. Heldere, niet-kristalglazen waterkokers lekken geen lood, kwik, arsenicum of cadmium. De Amerikaanse Tamara Rubin vond in vintage glaswerk echter wel lood en andere nasties. Ga daarom voor modern glaswerk zonder decoraties of toegevoegde kleurstoffen. Koop je een glazen waterkoker? Let er dan dus op dat het glas echt helder is, zonder enige tint en er geen decoraties op zijn aangebracht. Vermijd ook gerecycled glas.
BPA-vrije waterkoker (2024)
In onze zoektocht naar een non-toxic waterkoker zonder BPA en andere nasty chemicaliën, kwamen we uit bij de volgende waterkoker:
Roestvrijstalen waterkoker Ottoni FabricaDit is onze topfavoriet om een paar verschillende redenen. Allereerst is het fijn dat Ottoni Fabria een Italiaanse fabrikant is (in Europa gelden, in z’n algemeenheid, nog altijd meer veiligheidswaarborgen dan in andere continenten). Daarnaast is Ottoni Fabria een van de weinige fabrikanten van waterkokers die echt lijkt te geven om de gezondheid van de consument. Ze doen oprecht hun best doet om non-toxic, BPA-vrije, waterkokers aan te bieden en durven dit ook zo naar buiten te brengen. Zo staat er in hun FAQ:
IS THERE PLASTIC IN CONTACT WITH WATER?
No. Our goal is to maintain healthy products by eliminating the presence of plastic and materials that are harmful to health.
Daarnaast vinden we het design ook nog eens leuk (mooie meenemer) en voelt het goed om te weten dat we ons water koken met een waterkoker die geen giftige nasties lekt. Drink je toch net wat lekkerder dat kopje thee.
Deel je tips: Ben je zelf nog een goede non-toxic waterkoker tegengekomen die je met ons (en de less toxic please-community) wilt delen? Plaats dan even een comment. We zijn heel erg benieuwd.
Disclaimer (Do Your Own Research): We delen met alle liefde onze ervaringen en kennis met je die we hebben opgedaan in onze zoektocht naar een gifvrij leven. Tegelijkertijd willen we wel benadrukken dat jij als enige verantwoordelijk bent voor jouw gezondheid (dat spreekt voor zich, toch?). De informatie die we hier delen is bedoeld voor algemene educatieve doeleinden en is geen persoonlijk medisch advies. Iedereen is uniek, en wat voor de een werkt, werkt misschien niet voor de ander.
*Deze blog bevat affiliate-links, wat betekent dat als je op de affiliate-link klikt en een artikel koopt, wij een commissie ontvangen. Daarmee kunnen we nieuwe producten gaan testen en de less toxic community uitbreiden. Meer weten over hoe we producten selecteren en we onze integriteit behouden? Bekijk onze selectieprocedure.