Voor de allereerste keer blijkt uit onderzoek dat er zware metalen zitten in tampons.
Ja, je leest het goed. Zware metalen in tampons.
Alsof menstruatie niet al stressvol genoeg is voor de meeste vrouwen zonder dat ze zich ook nog druk hoeven te maken over de veiligheid van hun menstruatieproducten... Eerlijk gezegd waren wij behoorlijk pissig toen we het onderzoek doornamen, ook al dachten we dat we inmiddels wel wat gewend waren in onze less toxic-journey.
Wat is er precies ontdekt?
In een selectie van veelgebruikte tampons vonden onderzoekers meetbare concentraties van maar liefst 16 verschillende metalen. Daaronder bevonden zich enkele zeer toxische metalen zoals lood, cadmium en arseen. Gelukkig werden er geen significante hoeveelheden chroom of kwik gevonden. Wel opmerkelijk: hoge concentraties calcium en zink.
Lood aangetroffen in tampons
Wat ons het meest schokte, is dat er in alle tampons lood werd aangetroffen. Er is namelijk geen veilige blootstellingslimiet voor lood, wat betekent dat zelfs (hele) kleine hoeveelheden schadelijk kunnen zijn. Lood kan zich ophopen in je botten en op de lange termijn hele vervelende gezondheidsproblemen veroorzaken. Denk aan neurologische, nier-, cardiovasculaire, en reproductieve effecten. Zelfs lage blootstellingsniveaus kunnen je cognitieve functies, zoals aandacht en geheugen, negatief beïnvloeden. Vooral jonge kinderen tot 6 jaar zijn gevoelig voor lood (bron: RIVM).
Maar ook cadmium en arseen zijn (zeer) gevaarlijk. Arseen is een bekend carcinogeen en kan hart- en vaatziekten en huidproblemen veroorzaken. Cadmium richt zich vooral op je nieren en kan ernstige schade aanrichten. Niet echt geruststellend dus.
Waarom we ons zorgen maken over zware metalen in tampons
Wat dit hele verhaal extra zorgwekkend maakt, is dat tampons direct in contact komen met de meest gevoelige en absorberende delen van het vrouwenlichaam. De huid van je vulva en vagina werkt anders dan de huid op andere delen van je lichaam. Het vaginale weefsel heeft een hoge absorptiecapaciteit, omdat de wanden vol zitten met bloed- en lymfevaten die dicht bij het oppervlak liggen. Dit maakt de vagina een "doorlaatbare ruimte," wat betekent dat alles wat we erin stoppen, gemakkelijk door de huid kan worden opgenomen en in onze bloedbaan kan belanden.
Chemische stoffen die vaginaal worden opgenomen, worden bovendien niet eerst door de lever gefilterd en ontgift. Ze komen dus direct in onze bloedbaan terecht.
Om welke merken gaat het precies?
Wil je nu, net als wij, weten om welke tampons het precies gaat? Dan hebben we helaas slecht nieuws: het onderzoek laat de namen van de verkopers en producten weg. We weten dus niet welke merken zijn getest. Wat we wel weten, is dat metalen in alle soorten tampons aanwezig waren, ook in biologische tampons. Geen enkele categorie had consequent lagere concentraties van alle of de meeste metalen. Loodconcentraties waren wel hoger in niet-biologische tampons, maar arseen was juist weer hoger in biologische tampons. Dat schiet dus niet echt op.
Roep om betere regelgeving
Dit onderzoek onderstreept de dringende noodzaak voor betere regelgeving en transparantie in de productie van menstruatieproducten. Consumenten moeten aandringen op strengere controles en eisen dat fabrikanten open zijn over de ingrediënten en materialen die ze gebruiken. Alleen zo kunnen we ervoor zorgen dat menstruatieproducten veilig zijn voor iedereen die ze gebruikt.
Om heel eerlijk te zijn, hebben we op dit moment geen opbeurende tip of oplossing. Het lijkt erop dat er in heel veel tampons zware metalen zouden kunnen zitten. Meer onderzoek is nodig om te weten hoe groot en wijdverspreid dit probleem echt is en of de metalen uit de tampons lekken.
Op dit moment raden we daarom eigenlijk aan om helemaal geen tampons te gebruiken (sorry, leuker kunnen we het echt niet maken). Ga in ieder geval eens op zoek naar alternatieven, zoals menstruatieondergoed, maar dan wel eentje van een less toxic merk natuurlijk.