Ik krijg vaak de vraag: “Hester, is het nou écht nodig om zo kritisch te kijken naar verzorgingsproducten, luiers of kleding?” Mijn eerlijke antwoord: ja, en helemaal als het om baby’s gaat. Want wat veel mensen zich niet realiseren, is dat baby’s nog véél gevoeliger zijn voor schadelijke stoffen dan volwassenen.
Daarom heb ik nu een gloednieuwe Low Tox Baby Swaplijst gemaakt voor ouders: een overzicht van essentiële babyproducten met veiligere, less toxic alternatieven. Niet om je bang om gestrest te maken, maar juist om je te helpen betere keuzes te maken. Zonder dat je eindeloos ingrediëntenlijsten hoeft te ontcijferen of urenlang op zoek moet naar betrouwbare informatie.
De jungle van babyproducten
Ik zie namelijk hoe lastig het is om in de jungle van babyproducten het kaf van het koren te scheiden. Op verpakkingen staan mooie beloftes als “natuurlijk”, “zacht voor de huid” of “vrij van parabenen”, maar vaak zeggen die claims bar weinig. En ondertussen komen kinderen continu in contact met stoffen die hun ontwikkeling kunnen beïnvloeden.
In deze blog leg ik je uit waarom less toxic extra belangrijk is voor baby’s én hoe jij daar als ouder vandaag al kleine stappen in kunt zetten. En natuurlijk vertel ik je iets meer over mijn Low Tox Baby Swaplijst, waar ik met veel liefde en aandacht aan heb gewerkt.
Baby’s zijn nog volop in ontwikkeling
Maar eerst… waarom is het eigenlijk zo belangrijk om chemische troep weg te houden bij baby’s? Het antwoord is simpel: bij een baby is bijna alles nog “under construction”, van de hersenen tot het immuunsysteem. Hun organen, zoals de lever en nieren, zijn nog niet volledig ontwikkeld. En dat betekent: ze kunnen schadelijke stoffen minder goed verwerken en afvoeren dan wij als volwassenen. Hierdoor kunnen gifstoffen zich makkelijker ophopen in hun lichaam.
Wat voor volwassenen nauwelijks gevolgen heeft, kan bij baby’s wél schade aanrichten – juist omdat hun lichaam nog volop in ontwikkeling is en nog moet leren omgaan met invloeden van buitenaf. Daarom kunnen sommige medicijnen en chemische stoffen, zelfs in hele kleine hoeveelheden, bij baby’s een veel grotere impact hebben. Denk aan verstoring van de ontwikkeling van hun hersenen, hormoonhuishouding of immuunsysteem. Misschien zelfs met gevolgen op de lange termijn, zoals gedragsproblemen, allergieën of verminderde weerstand.
Inmiddels is bekend dat baby's zelfs in de baarmoeder al worden blootgesteld aan talloze schadelijke stoffen via de placenta. Ook via de moedermelk kunnen giftige stoffen worden doorgegeven. Wetenschappers hebben in navelstrengbloed en moedermelk onder andere resten van pesticiden, zware metalen, PFAS en ftalaten gevonden.
Baby’s krijgen in verhouding méér binnen
En dan is er nog iets waar je misschien niet gelijk bij stilstaat: baby’s krijgen in verhouding meer chemicaliën binnen dan volwassenen. Ze hebben namelijk een relatief groot huidoppervlak ten opzichte van hun lichaamsgewicht, ademen per kilo meer lucht in en drinken en eten meer.
Hun huid is bovendien dunner en gevoeliger, wat betekent dat stoffen uit bijvoorbeeld billendoekjes, zalfjes, kleding of zelfs het matras waar ze op slapen sneller worden opgenomen. En omdat hun afweermechanismen nog volop in ontwikkeling zijn, kunnen deze stoffen ook dieper doordringen in het lichaam. Dit maakt baby’s extra kwetsbaar voor de schadelijke effecten van zelfs kleine hoeveelheden chemische stoffen.
Baby’s krijgen meer huisstof binnen
Baby’s komen daarnaast vaker in contact met stof en vuil - en dus ook met de chemicaliën die daarin kunnen zitten - omdat ze zoveel op de grond spelen, rollen en kruipen. Bovendien stoppen ze van alles in hun mond en sabbelen overal op. Misschien denk je nu: “Ach, een beetje stof…” Maar huisstof is helaas niet alleen dat pluisje dat je met de plumeau weghaalt. Het is een soort cocktail van deeltjes uit je hele huis: huidschilfers, textielvezels, bisfenolen, microplastics, PFAS, pesticiden, ftalaten, vlamvertragers… you name it.
Het is in feite een opslagplaats voor chemische stoffen die langzaam vrijkomen uit allerlei producten in huis. Afhankelijk van waar je woont en welke spullen je in huis hebt, kan huisstof ongemerkt vol zitten met zorgwekkende chemicaliën. Denk aan PFAS uit je favoriete waterafstotende jas, vlamvertragers die loskomen van je laptop of tv, en ftalaten uit een interieurspray. Al die stoffen kunnen via de mond, huid of luchtwegen het lichaam binnenkomen.
Onderzoek toont aan dat kinderen gemiddeld 60 milligram stof per dag binnenkrijgen, terwijl volwassenen de helft daarvan binnenkrijgen – naast blootstelling via inademing en opname via de huid. Dat is vergelijkbaar met het dagelijks innemen van een kleine stofpil!
Not so fun fact: in een recent onderzoek bleek dat huisstof in Nederlandse boerderijen grote hoeveelheden bestrijdingsmiddelen bevat. Op 24 onderzochte boerderijen werden 170 verschillende pesticiden aangetroffen, met glyfosaat als meest voorkomende stof. Zelfs bij biologische boeren werden residuen gevonden, zij het in lagere concentraties.
Waarom dit ertoe doet
Je hoeft nu niet gigantisch in de stress te schieten (stress is ook super toxic!), maar het is wél goed om je bewust te zijn van de mogelijke impact van alledaagse producten. Want het lastige is: veel chemische stoffen zijn nog niet goed onderzocht op langetermijneffecten, zeker niet in combinatie met andere stoffen. Toch komen we er steeds vaker achter dat de gevolgen groter zijn dan we dachten.
Er zijn stoffen waarvan we inmiddels wéten dat ze schadelijk zijn, zoals ftalaten, parabenen of BPA. Maar ook stoffen waarvan we denken: moeten we dit risico wel nemen als het om een baby gaat?
Van een onduidelijke parfumlijst tot aan potentieel schadelijke conserveringsmiddelen: veel babyproducten bevatten nog steeds stoffen die inmiddels kritisch bekeken worden door wetenschappers. En wist je dat het soms 10 tot 20 jaar duurt voordat een stof pas wettelijk wordt verboden in de EU?
Daarom raad ik je aan om als ouder zo voorzichtig mogelijk te zijn met chemische stoffen, totdat bewezen is dat ze écht veilig zijn. Niet andersom.
Less Toxic betekent: betere keuzes, niet perfecte keuzes
Ik hoor je denken: “Maar Hester, moet ik dan álles vervangen?” En dan is mijn antwoord: nee hoor. Je hoeft geen perfectie na te streven. Het gaat erom dat je stap voor stap betere keuzes maakt, op de momenten dat het lukt. Doe gewoon wat je kan.
Je baby schoonmaken met een doekje zonder parfum of zonder plastic: dat is al winst. Een schoonmaakmiddel zonder onnodige chemicaliën? Top. Geen luchtverfrisser in de babykamer en wat vaker stofzuigen? Dat scheelt echt.
Elke kleine aanpassing draagt bij aan een gezondere leefomgeving. En juist voor die kleine, kwetsbare lijfjes telt dat dubbel.
Voorbeelden van stapjes die je vandaag kunt zetten
✅ Gebruik billendoekjes zonder parfum en plastic
✅ Kies glas voor babyflesjes
✅ Vermijd synthetische geurtjes in huis (luchtverfrissers, wasverzachters, etc.)
✅ Koop babykleding van natuurlijke (liefst biologische) stoffen
✅ Ventileer je huis goed en vaak
✅ Gebruik eenvoudige schoonmaakmiddelen, zoals castillezeep
✅ Was nieuwe babykleding altijd voor gebruik
✅ Stofzuig regelmatig met een HEPA-filter
✅ Doe je schoenen uit in huis
De Low Tox Baby Swaplijst
Duizelt het je van alle info en zie je door de bomen het bos niet meer? Je bent niet de enige! Wil je je baby beschermen tegen schadelijke chemicaliën en snel weten welke producten veiliger zijn? Dan is mijn Low Tox Baby Swaplijst voor jou! Ik heb ingrediënten gecheckt, verpakkingen doorgespit, fabrikanten bevraagd en honderden vragen van ouders verwerkt tot één overzichtelijke swaplijst.
Een praktische, no-nonsense lijst met 80+ swaps. Denk aan less toxic babyverzorging, luiers, billendoekjes, matrassen, flesjes, speentjes, tandpasta, zonnebrand, speelgoed en meer. Per productcategorie vertel ik je ook welke ingrediënten je beter kunt vermijden en wat de red flags zijn. En leer ik je etiketten lezen.
Zodat je:
→ niet meer hoeft te verdwalen in een oerwoud aan tegenstrijdige info
→ zonder eindeloos scrollen bewuste keuzes kunt maken (zonder stress)
→ iets meer rust krijgt in de (toch al superdrukke) babytijd
→ je vooral kunt focussen op wat écht telt: je baby
👉 Kijk hier voor meer informatie over de Low Tox Baby Swaplijst!